4 SAI LẦM CỦA CHA MẸ KHIẾN CON THIẾU TỰ TIN
Ngày đăng: 04/08/2021 08:35 AM
4 SAI LẦM CỦA CHA MẸ KHIẾN CON THIẾU TỰ TIN
Sự tự tin là một kỹ năng quan trọng và ảnh hưởng rất lớn tới những cơ hội của trẻ sau này.
Khi thấy con mình nhút nhát, rụt rè, phần lớn cha mẹ đều than phiền “sao con không giống mẹ thế, sao con lại nhát như thế”, “có gì đâu mà phải sợ”,... mà không để ý đến nguyên nhân tại sao con lại như thế.
Sự thật là có rất nhiều trẻ bản tính nhút nhát, nhạy cảm hơn những trẻ khác. Nhưng có rất nhiều trường hợp, do những việc làm vô tình của bố mẹ và mọi người xung quanh khiến con trở nên rụt rè, tự ti, nhút nhát.
Bài viết dưới đây đề cập đến 4 sai lầm thường gặp của bố mẹ khi nuôi dạy con vô tình làm con trở nên rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin.
1. BỐ MẸ THƯỜNG XUYÊN NÓI DỐI CON
Vấn đề đầu tiên dẫn đến hệ quả đó có lẽ là do bố mẹ thường xuyên NÓI DỐI CON về hậu quả của những việc con phải trải qua.
Ví dụ như khi đi tiêm, thay vì giải thích cho con rõ ràng rằng tiêm sẽ hơi đau đấy, bố mẹ sẽ nói dối con là tiêm không đau đâu hay vào phòng khám thôi chứ không tiêm. Hậu quả là mỗi lần đi tiêm hay cần làm gì đó có chút đau đớn, bé đều la hét giãy dụa. Mình đã từng gặp rất nhiều em bé ở phòng tiêm, khóc nức nở khi chưa bị tiêm, chưa bị đau. Nhưng khi tiêm xong thì chỉ khóc 1 chút là nín. Vậy thì bé khóc là do đau, hay do sợ? Nhìn cảnh con dùng hết sức bình sinh để không phải tiêm, các bố mẹ lại chỉ muốn tìm mọi cách để dụ dỗ, đánh lừa con để tiêm cho xong chuyện. Nhưng chỉ đơn giản là nói rõ ràng với trẻ vì sao phải làm thế, mức đau đớn sẽ như thế nào, con có thể làm gì lúc bị đau (ôm mẹ, khóc) thì dù đau, dù khóc, bé có thể sẽ dũng cảm chấp nhận hơn là bị những nỗi đau do bất ngờ, không lường trước. Trong cuốn Người mẹ tốt hơn người thầy tốt, tác giả Doãn Kiến Lợi có nói “Thực ra, sức chịu đựng của con trẻ là rất khó tin, chỉ cần không dọa nạt trẻ, cho trẻ một sự dự báo thích hợp về tâm lý, phần lớn trẻ sẽ chịu đựng được một số việc tưởng chừng là rất khó khăn.”
2. BỐ MẸ THƯỜNG XUYÊN DỌA DẪM TRẺ
Bên cạnh đó, DỌA DẪM TRẺ cũng khiến trẻ trở nên nhút nhát, sợ sệt. Ví dụ như khi con đòi làm việc gì đó mà bố mẹ không muốn, thay vì giải thích rõ ràng và kiên nhẫn với con, bố mẹ chọn cách dọa: ra đấy con ma nó bắt đấy, con không nghe lời mẹ là con ngáo ộp nó vào đấy… Hay thường gặp nhất là nhiều bố mẹ cho con ăn và kèm theo dọa: “không ăn chú công an bắt đi”, “không ăn thì mẹ không yêu con nữa”. Đáng buồn là rất nhiều người chọn đi đường tắt trong việc nuôi dạy con, giải quyết việc trước mắt mà không hề nghĩ đến những hậu quả lâu dài của những lời nói đó với con, và cả với mình!
Hãy tưởng tượng một đứa trẻ mới khoảng vài tuổi, chưa biết đâu là thật, đâu là dọa, hoàn toàn tin tưởng vào cha mẹ khi nghe những lời đó sẽ sợ hãi như thế nào? Có thể bạn sẽ đạt được hiệu quả trước mắt là khiến bé sợ, không dám làm điều mà bạn cấm nữa nhưng về lâu dài, bé sẽ trở nên nhút nhát, sợ hãi, lo lắng với mọi điều xung quanh. Có những bố mẹ lúc con 1, 2 tuổi thì cấm con ra sân vì “ra đó ngáo ộp bắt đấy” đến lúc con 5 tuổi thì cáu lên với con “có gì đâu mà không dám tự đi vệ sinh, lớn rồi mà nhát cáy thế”. Những nỗi sợ mơ hồ từ hồi bé sẽ theo trẻ, khiến trẻ trở nên rụt rè, lo ngại về mọi việc, dù thực tế có thể trẻ đã hiểu là chuyện bố mẹ dọa mình là không xảy ra, tiềm thức vẫn khiến trẻ sợ hãi. Nguy hiểm hơn, với những trẻ “nhờn” khi bị dọa, trẻ sẽ hiểu bố mẹ chỉ dọa mình thôi, trở nên ngang bướng và biết cách nói dối, dọa dẫm những người khác.
Ngoài cha mẹ, rất nhiều người khác như người thân, họ hàng, cô giáo….vẫn hàng ngày dọa dẫm trẻ để trẻ làm theo những yêu cầu của họ ngay lập tức. Đừng lạm dụng việc dọa dẫm, hãy chỉ đưa ra những hậu quả mà trẻ sẽ phải chịu khi có những hành động sai như: NẾU CON KHÔNG ĂN THÌ CON SẼ KHÔNG ĐƯỢC ĂN GÌ CHO ĐẾN BỮA TIẾP THEO VÀ BỊ ĐÓI hoặc NẾU CON CÒN ĐÁNH BẠN, CON SẼ PHẢI NGỒI MỘT GÓC VÀ KHÔNG ĐƯỢC CHƠI NỮA.
3. BỐ MẸ QUÁ BAO BỌC CON
Một vấn đề nữa là nhiều bố mẹ thường quá lo sợ và ngăn cản bé khám phá. Ví dụ như bé đang hăng hái định khám phá một quả bóng dưới đất, bố mẹ sẽ hét lên “bẩn, không được sờ” hay khi bé hào hứng chạy nhanh bố mẹ sẽ dặn dò “Chậm thôi không ngã"… Những sự lo lắng, dặn dò của bố mẹ hoàn toàn không sai, nhưng không nên thái quá. Nếu việc khám phá của bé không nguy hiểm thì bẩn một chút, hơi xước xát một chút sẽ không phải là một vấn đề lớn. Bù lại bé sẽ luôn giữ được thái độ tự tin, hào hứng khám phá mọi thứ.
4. BỐ MẸ KHÔNG BẢO VỆ CON ĐÚNG CÁCH
Và cuối cùng, có rất nhiều người đang coi việc trêu chọc trẻ con là một việc vui. Ví dụ như lấy mất món đồ của bé, bắt bé phải ạ thì mới trả, bé sợ hãi khóc lóc thì càng xem đó là điều vui. Hay như trêu chọc trẻ là “bố mẹ không yêu cháu, bố mẹ để cháu ở đây với bác rồi”... Cần phân biệt rõ ràng giữa trêu vui và trêu ác với trẻ con. Trêu vui là khi mục đích của người trêu là khiến trẻ vui, như khi chơi trò ú òa, khi bố mẹ giấu món quà bé thích trong tay rồi đưa cho bé khiến bé bất ngờ và vui sướng… Còn trêu ác là trêu với mục đích mang lại niềm vui cho người trêu còn khiến trẻ sợ hãi, lo lắng. Có thể mục tiêu của người trêu ban đầu không phải là khiến trẻ sợ nhưng kết quả trêu của họ lại khiến trẻ sợ. Và mọi người thường nghĩ, trẻ con mà, khóc tí nín ngay, chả có hại gì. Nhưng thực sự, bị trêu chọc và làm cho hoảng sợ sẽ khiến bé trở nên lo lắng, sợ hãi và tự ti. Nếu bạn để ý sẽ thấy bé luôn cố tránh hoặc thậm chí tỏ ra dữ dằn với những người thường trêu chọc mình.
Đối với những người thích trêu chọc trẻ con như vậy bố mẹ nên làm như thế nào? Có thể bố mẹ thấy ngại, thấy họ cũng chẳng có ác ý gì nhưng việc đó sẽ khiến trẻ sợ hãi, lo lắng. Vì thế, hãy cố gắng không cho những người thích trêu chọc bé có nhiều cơ hội tiếp xúc với bé riêng để trêu bé. Nếu người đó trêu bé khi bố mẹ đang có mặt, bố mẹ nên hóa giải nhẹ nhàng lời trêu: “À, bác định trêu con cho vui nhưng con không vui đúng không?” Những người tinh ý sẽ hiểu, lần sau không trêu trẻ nữa. Còn với những người không hiểu, bố mẹ nên nói chuyện rõ ràng hoặc dạy trẻ nói rõ ràng: bác đừng trêu cháu, cháu không thích. Việc bố mẹ nể ngại có thể sẽ khiến trẻ bị trêu lâu dài, trở nên lo sợ, nhút nhát hơn.
Nguồn: Mầm nhỏ